Ar 02/03/23, pennodd Cyngor Sir Ceredigion ei gyllideb ar gyfer 2023-2024 ar £180.1m sydd wedi arwain at godiad o 7.30% yn Nhreth y Cyngor. Mae'r codiad hwn yn cynrychioli codiad o 6.0% ar gyfer Gwasanaethau craidd y Cyngor (sy'n cyfateb i £1.67 ychwanegol yr wythnos ar gyfer aelwydydd Band D) ac 1.3% pellach er mwyn ariannu cynnydd yn ardoll Awdurdod Tân Canolbarth a Gorllewin Cymru ar gyfer 2023/ 24.
Cyfrifoldeb bob Awdurdod Lleol cyfansoddol yn y rhanbarth yw’r gwaith o ariannu Gwasanaeth Tân Canolbarth a Gorllewin Cymru ar gyfer ei weithredu, gyda phob un yn ysgwyddo cyfran gymesur yn seiliedig ar boblogaeth. Mae’r cyfraniad sydd ei angen gan Gyngor Sir Ceredigion (a elwir yn Ardoll Tân) wedi codi o £4.194m yn 2022/23 i £4.856m yn 2023/24. Yn wahanol i gost Plismona sy’n Braesept ac a ddangosir ar wahân ar eich bil Treth y Cyngor, mae’r Ardoll Tân yn rhan o Gyllideb £180.1m y Cyngor. Mae mwy o wybodaeth am y Gwasanaeth Tân ar gael yn www.mawwfire.gov.uk.
Mae'r Grant Cynnal Refeniw a’r Ardrethi Annomestig Cenedlaethol sy'n daladwy i'r Cyngor wedi cynyddu 8.1% o gymharu â 2022/2023, ar ôl darparu ar gyfer trosglwyddiadau grant i'r setliad.
Mae'r Cyngor hefyd yn casglu Treth y Cyngor ar gyfer Heddlu Dyfed-Powys (codiad o 7.8%) a'r Cynghorau Tref a Chymuned (codiad cyfartalog o 7.06%). Yn gyffredinol, cynyddodd bil Treth y Cyngor ar gyfer eiddo band D 7.37% (mae hyn yn cyfateb i £2.52 yr wythnos yn ychwanegol ar gyfer aelwydydd Band D).
Mae Llywodraeth Cymru yn gosod Asesiad o Wariant Safonol ar gyfer Cynghorau bob blwyddyn. Mae Asesiad o Wariant Safonol Cyngor Sir Ceredigion ar gyfer 2023-2024 yn £177.0m.
Mae rhaglen o fuddsoddiad cyfalaf gwerth cyfanswm o £60.1m wedi’i chynllunio ar gyfer 2023-2024 (£94.5m ar gyfer cyfnod y rhaglen gyfalaf aml-flwyddyn 2023-2024 – 2025-2026).
Mae'r heriau ariannol y mae'r Cyngor yn eu hwynebu wedi'u gosod yng nghyd-destun yr heriau economaidd cenedlaethol ehangach y mae'r Deyrnas Unedig gyfan yn eu hwynebu.
Cyfanswm y pwysau o ran costau a wynebir gan y Cyngor ar gyfer 2023/34 yw £22m sydd heb ei debyg o'r blaen, sy'n cyfateb i ffactor chwyddiant penodol i Geredigion o dros 13%. Mae hyn yn cymharu â chwyddiant cyffredinol o 10.1% (ffigur CPI Ionawr 2023). Felly bu angen dod o hyd i ddiffyg yn y gyllideb o £12m o gyfuniad o Arbedion o £9m yn y Gyllideb ac ystyriaethau o ran codi Treth y Cyngor.
Yn gyffredinol, nid yw'r meysydd lle gwelir pwysau o ran Costau yn unigryw i Geredigion. Maent yn amrywio o Ynni i Danwydd i Ddyfarniadau Cyflog uwch na'r arfer (a bennwyd yn genedlaethol) i chwyddiant Contractau i gynnydd yng nghostau'r ardoll Tân i bwysau ar Gyllidebau Ysgolion. Mae'r galw ar gyllidebau sy'n ymwneud â Gofal Cymdeithasol yn parhau i gynyddu'n sylweddol, ac mae cyllid ychwanegol i sicrhau bod gweithwyr Gofal Cymdeithasol cofrestredig yng Ngheredigion yn parhau i gael y Cyflog Byw Gwirioneddol o leiaf (£10.90 yr awr – codiad o 10.1%).
Mae'r Cyngor yn disgwyl gwario ar y gwasanaethau yma yn 2023-2024:
2023-2024 BUDGET | ||||
---|---|---|---|---|
Gwasanaethau | Gwariant Gros £000's |
Incwm £000's |
Grantiau £000's |
Gwariant Net £000's |
Ysgolion a Diwylliant | 85,815 | 3,020 | 15,360 | 67,435 |
Porth Cymorth Cynnar, Lles Cymunedol a Dysgu | 14,678 | 2,100 | 3,782 | 8,796 |
Cyllid a Chaffael | 10,754 | 599 | 15,046 | (4,891) |
Gwasanaethau Democrataidd | 2,428 | 1 | 0 | 2,427 |
Pobl a Threfniadaeth | 966 | 51 | 264 | 651 |
Porth Cynnal | 52,841 | 13,170 | 1,212 | 38,459 |
Porth Gofal | 29,898 | 4,971 | 4,290 | 20,637 |
Polisi, Pherfformiad a Amddiffyn y Cyhoedd | 4,046 | 316 | 394 | 3,336 |
Priffyrdd a Gwsanaethau Amgylcheddol | 35,000 | 4,748 | 2,924 | 27,328 |
Economi ac Adfwyid | 9,071 | 3,102 | 1,429 | 4,540 |
Cyswllt Cwsmeriaid | 1,275 | 16 | 0 | 1,259 |
Gwasanaethau Cyfreithiol a Llywodraethu | 654 | 79 | 0 | 575 |
Grŵp Arweiniol | 4,449 | 0 | 0 | 4,449 |
Cost Gwasanaethau'r Cyngor Sir |
251,875 | 32,173 | 44,701 | 175,001 |
Cyfraniadau o'r Cronfeydd Wrth Gefn | (11,409) | (11,409) | ||
Darpariaeth wrth Gefn | 684 | 684 | ||
Gwariant Cyfalaf a godir ar y Gronfa Gyffredinol | 10,768 | 10,768 | ||
Ardollau a Phraeseptau Tref a Chymuned: | ||||
Awdurdod Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru | 4,856 | 4,856 | ||
Cyfoeth Naturiol Cymru - Cors y Borth | 11 | 11 | ||
Praeseptau Cynghorau Tref a Chymuned | 1,376 | 1,376 | ||
Gofyniad Cyllideb (gan gynnwys Praeseptau Cynghorau Tref a Chymuned) | 258,161 | 32,173 | 44,701 | 181,287 |
Ychwanegu: Gostyngiad Trethi Annomestig | 190 | 190 | ||
Wedi tynnu: Praeseptau Cynghorau Tref a Chymuned | 1,376 | 1,376 | ||
Cyllideb Net y Cyngor Sir gan gynnwys Ardollau | 256,975 | 180,101 | ||
Ariennir gan: | ||||
Grantiau Penodol | 44,701 | |||
Incwm Arall | 32,173 | |||
Grant Cynnal Refeniw | 129,193 | 129,193 | ||
I'w Gwrdd Gan: Talwyr Treth y Cyngor | 50,908 | 50,908 |
RESERVES are necessary to meet known future commitments and also to fund expenditure prior to receipt of income. Reserves are also desirable to meet
unexpected expenditure or a shortfall in income. The estimated balances of the Council's reserves are as follows:
Balans a Amcangyfrifir 31.03.2023 £000's |
Balans a Amcangyfrifir 31.03.2024 £000's |
|
Cronfeydd wrth gefn wedi'u Clustnodi | 44,220 | 32,711 |
Cronfa Gyffredinol | 6,720 | 6,720 |
Cyfanswm | 50,940 | 39,431 |
Mae Treth y Cyngor sylfaenol yn daladwy mewn perthynas ag anheddau Band 'D', tra bod ffracsiwn o'r swm hwn yn daladwy ar gyfer anheddau mewn bandiau eraill.
Dangosir Treth gros y Cyngor sy’n daladwy at ddibenion y Cyngor Sir a Heddlu Dyfed-Powys gyferbyn:-
Band | Gwerth Annedd o £ |
Gwerth Annedd hyd at £ |
Rhan o'r Dreth Sylfaenol | Cyngor Ceredigion £ p |
Heddlu Dyfed-Powys £ p |
---|---|---|---|---|---|
A | - | 44,000 | 6/9ths | 1,035.73 | 208.43 |
B | 44,001 | 65,000 | 7/9ths | 1,208.36 | 243.17 |
C | 65,001 | 91,000 | 8/9ths | 1,380.98 | 277.91 |
D | 91,001 | 123,000 | 9/9ths | 1,553.60 | 312.65 |
E | 123,001 | 162,000 | 11/9ths | 1,898.84 | 382.13 |
F | 162,001 | 223,000 | 13/9ths | 2,244.09 | 451.61 |
G | 223,001 | 324,000 | 15/9ths | 2,589.33 | 521.08 |
H | 324,001 | 424,000 | 18/9ths | 3,107.20 | 625.30 |
I | 424,001 | - | 21/9ths | 3,625.07 | 729.52 |
Mae eitemau arbennig ychwanegol yn ddyledus i archebiannau Cynghorau Tref/Cymuned fel a gwelir ar y rhestr isod:
EITEMAU ARBENNIG TRETH Y CYNGOR 2023-2024 | |||
Tref neu Gymuned | Archebiant 2022-2023 £ c |
Archebiant 2023-2024 £ c |
Treth y Cyngor (Band D) £ c |
---|---|---|---|
Aberystwyth | 500,507.00 | 578,990.00 | 141.98 |
Aberaeron | 40,765.00 | 42,592.00 | 56.00 |
Aberteifi | 83,995.47 | 85,735.05 | 46.33 |
Llanbedr Pont Steffan | 39,000.00 | 39,000.00 | 38.84 |
Cei Newydd | 16,072.64 | 16,876.29 | 23.25 |
Borth | 19,668.00 | 23,467.00 | 31.52 |
Ceulanamaesmawr | 15,000.00 | 16,000.00 | 37.22 |
Blaenrheidol | 4,500.00 | 4,525.00 | 22.31 |
Genau'r Glyn | 9,000.00 | 9,500.00 | 26.58 |
Llanbadarn Fawr | 38,531.00 | 43,281.00 | 48.32 |
Llangynfelin | 4,125.00 | 7,000.00 | 25.91 |
Llanfarian | 14,700.00 | 14,700.00 | 19.37 |
Llangwyryfon | 3,120.00 | 3,668.00 | 14.61 |
Llanilar | 7,400.00 | 7,000.00 | 14.54 |
Llanrhystud | 8,600.00 | 8,600.00 | 19.04 |
Melindwr | 7,000.00 | 7,000.00 | 13.44 |
Pontarfynach | 3,500.00 | 3,500.00 | 14.37 |
Tirymynach | 19,500.00 | 19,500.00 | 24.43 |
Trawsgoed | 4,500.00 | 5,200.00 | 11.61 |
Trefeurig | 13,000.00 | 13,000.00 | 16.52 |
Faenor | 33,427.00 | 33,427.00 | 40.84 |
Ysgubor-y-Coed | 3,500.00 | 3,500.00 | 21.42 |
Llanddewi Brefi | 8,500.00 | 9,500.00 | 30.84 |
Llangeitho | 5,500.00 | 5,500.00 | 14.81 |
Lledrod | 2,110.00 | 2,321.00 | 7.50 |
Nantcwnlle | 2,000.00 | 2,200.00 | 5.81 |
Tregaron | 24,000.00 | 22,000.00 | 40.72 |
Ysbyty Ystwyth | 3,000.00 | 3,000.00 | 14.43 |
Ystrad Fflur | 7,213.00 | 7,213.00 | 23.05 |
Ystrad Meurig | 2,115.75 | 2,184.52 | 13.00 |
Ciliau Aeron | 5,000.00 | 6,000.00 | 14.02 |
Henfynyw | 7,000.00 | 7,000.00 | 13.53 |
Llanarth | 8,820.00 | 9,481.50 | 12.64 |
Llandysiliogogo | 10,267.92 | 10,267.92 | 18.74 |
Llainfair Clydogau | 3,500.00 | 3,500.00 | 11.34 |
Llanfihangel Ystrad | 9,950.00 | 9,950.00 | 14.99 |
Llangybi | 4,000.00 | 4,000.00 | 14.11 |
Llanllwchaearn | 10,800.00 | 11,340.00 | 23.01 |
Llansantffraed | 17,000.00 | 24,000.00 | 38.85 |
Llanwenog | 9,000.00 | 15,000.00 | 25.63 |
Llanwnnen | 3,465.00 | 3,465.00 | 16.22 |
Dyffryn Arth | 14,500.00 | 14,720.00 | 25.59 |
Aberporth | 41,088.12 | 41,100.00 | 36.41 |
Beulah | 22,500.00 | 25,000.00 | 28.72 |
Llandyfriog | 15,000.00 | 15,000.00 | 18.05 |
Llandysul | 45,880.70 | 47,758.48 | 37.83 |
Llangoedmor | 30,000.00 | 30,000.00 | 50.56 |
Llangrannog | 10,000.00 | 10,500.00 | 24.51 |
Penbryn | 11,000.00 | 12,000.00 | 16.32 |
Troedyraur | 10,000.00 | 11,000.00 | 16.59 |
Y Ferwig | 24,600.00 | 24,600.00 | 38.94 |
Cyfanswm | 1,257,221.60 | 1,375,662.76 |