Ydych chi o dan 18 oed ac yn gofalu am aelod o'ch teulu neu deulu estynedig sydd â salwch hirdymor, anabledd, salwch sy'n gysylltiedig â chyffuriau / alcohol neu salwch meddwl?

Beth yw Ofalwyr Ifanc?

Mae Gofalwyr Ifanc yn blant a phobl ifanc o dan 18 oed sy'n rhoi gofal, cefnogaeth neu gymorth i aelod o'r teulu sydd ag anghenion gofal. Mae'r rhan fwyaf o'r Gofalwyr Ifanc yn gofalu am riant, ond fe all y sawl sydd ag anghenion gofal fod yn chwaer neu frawd, mam-gu neu dad-cu neu unrhyw un arall o'r teulu.

Dynodir pobl ifanc 18 – 25 oed yn Ofalwyr Oedolion Ifanc.

Daw plentyn yn Ofalydd Ifanc pan yw lefel y gofal y mae'n ei roi a'r cyfrifoldeb yn mynd yn amhriodol i'r plentyn hwnnw. Fe all hyn wedi hynny effeithio ar ei les emosiynol neu gorfforol, cyrhaeddiad addysgol a chyfleoedd mewn bywyd.

Yn ôl y diffiniad a geir yn Neddf Plant 1989, gellid ystyried taw 'plentyn mewn angen' yw Gofalydd Ifanc.

Oeddech chi'n gwybod?

  • Bod Gofalwyr ifanc yn fwy tebygol o golli ysgol a chyflawni llai yn eu haddysg ar lefel TGAU na'u cyfoedion ac y bydd eu hiechyd yn waeth hefyd ('Hidden from View', Cymdeithas y Plant)
  • Bod 13,000 o Ofalwyr Ifanc y DU yn gofalu am fwy na 50 awr yr wythnos ac mai oed Gofalydd Ifanc ar gyfartaledd yw 12 (Barnardos o Gyfrifiad 2011)
  • Bod Gofalwyr Ifanc rhwng 16 ac 18 oed ddwywaith yn fwy tebygol o beidio â bod mewn addysg, gwaith neu hyfforddiant (NEET) (Ymddiriedolaeth y Gofalwyr)

Gofalwyr Ceredigion Carers, Gwasanaeth y Gofalwyr Ifanc

Mae Gwasanaeth y Gofalwyr Ifanc yn cynnig cymorth un-i-un i blant a phobl ifanc sy'n gofalu am aelod o'r teulu sy'n sâl, neu berthynas sydd ag anabledd, problemau iechyd meddwl neu broblemau sy'n gysylltiedig â chyffuriau / alcohol.

Mae gweithgareddau grŵp a'r cyfle i gwrdd â Gofalwyr Ifanc eraill yn cynnig seibiant iddynt o'u rôl fel gofalwyr.

Am fwy o fanylion a mynediad i'r gwasanaeth cysylltwch â:

Gofalwyr Ceredigion Carers

Ffôn: 03330 143 377
E-bost: ceredigion@credu.cymru
Gwefan: www.gofalwyrceredigion.cymru
Cyfeiriad: FREEPOST CREDU

Llyfryn: Gwybodaeth ar gyfer Gofalwyr Ifanc

Pam mae angen i ni weithredu nawr i adnabod, cyfeirio a chefnogi Gofalwyr Ifanc?

Weithiau mae Gofalwyr Ifanc yn gorfod ymdopi ag iselder, euogrwydd, arwahanrwydd, poeni, pryder a straen. Gall hyn yn ei dro ddod ag:

  • Unigrwydd
  • Bwlio
  • Diffyg presenoldeb yn yr ysgol
  • Prinder sgiliau cymdeithasol
  • Cyflawni'n isel mewn addysg
  • Colli cyfleoedd
  • Esgeulustod
  • Problemau iechyd y meddwl
  • Yn groes i'w hawliau o dan Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r Plentyn (UNCRC)
  • Methu cyfleoedd cymdeithasol ac addysgol

Yr hyn a allai Gofalwyr Ifainc fod yn ei wneud:

  • Tasgau ymarferol – golchi, coginio neu smwddio
  • Gofal personol – rhoi bath i rywun a dodi dillad amdanynt
  • Cymorth emosiynol – cynnig "clust i wrando"
  • Codi a chludo corfforol
  • Helpu gyda moddion neu godi presgripsiwn
  • Helpu i ofalu am chwiorydd neu frodyr iau
  • Sicrhau diogelwch
  • Cadw trefn ar arian y teulu a thalu biliau
  • Cyfieithu neu ddehongli

Sut fedrwch chi adnabod Gofalydd Ifanc?

Fe allai ....

  • Fod yn gyfrinachol ynglŷn â'i fywyd gartref
  • Golwg flinedig arno/arni
  • Hwyr i'r ysgol neu weithgareddau
  • Mynd mas gyda ffrindiau yn anaml
  • I'w weld yn bryderus neu'n poeni drwy'r amser
  • Dangos arwyddion o ymddygiad trafferthus
  • Colli ysgol
  • Golwg yn ei gragen neu isel ei ysbryd arno/arni
  • Iechyd neu hylendid personol gwael
  • Anodd canolbwyntio a golwg bell arno/arni

Yr hyn mae angen i chi ei wneud:

Os ydych yn gwybod bod rhywun yn Ofalydd Ifanc gofalwch eich bod yn cynnig cymorth iddo/iddi a rhoi gwybodaeth ac/neu gyfeiriad gyda'r prif gysylltiadau ar y daflen hon.

Mae'r rhain yn un o'n grwpiau mwyaf agored i niwed yn gymdeithas. Mae hyn nawr yn ddyletswydd i chi o dan y ddeddf newydd.

Prif gysylltiad os daw Gofalydd Ifanc i'ch sylw:

Canolfan Gysylltu Ceredigion:

Ffôn: 01545 574000
Minicom: 01545 574001
E-bost: contact-socservs@ceredigion.gov.uk

Mae Diwrnod Gweithredu Gofalwyr Ifanc ar ddydd Mercher, 15fed o Fawrth 2023.

Bob blwyddyn, mae'r diwrnod yn ymgymryd â thema, thema 2023 yw Gwneud Amser i Ofalwyr Ifanc.

Mae'r thema hon yn amlygu dau beth sy'n bwysig iawn i ofalwyr ifanc:

  1. Yr angen i weithwyr proffesiynol ac oedolion cyfrifol wneud mwy o amser i wrando ar ofalwyr ifanc am yr heriau sy'n eu hwynebu
  2. Ar ôl iddynt ddeall hyn, mae angen iddynt wneud amser i roi'r gefnogaeth gywir mewn lle i ofalwyr ifanc